Chlorpheniramine (คลอเฟนิรามีน) คือยาอะไร? วิธีใช้ ผลข้างเคียง และข้อควรระวัง

Overview

ยา Chlorpheniramine (คลอเฟนิรามีน) คืออะไร? | ข้อควรระวัง | วิธีใช้ยา | ผลข้างเคียง | ยาที่ไม่ควรใช้ร่วมกัน | ลืมรับประทานยา | รับประทานยาเกินขนาด | การเก็บรักษา | คำถามที่พบบ่อย

ยา Chlorpheniramine (คลอเฟนิรามีน) คืออะไร?

สรรพคุณและกลไกการออกฤทธิ์

Chlorpheniramine (อ่านว่า คลอ-เฟ-นิ-รา-มีน) หรือที่เข้าใจในอีกชื่อว่า CPM คือยาแก้แพ้รุ่นที่ 1 ซึ่งเป็นชนิดที่ทำให้ง่วง จัดอยู่ในกลุ่มยาต้านฮิสตามีน (Antihistamine) มีฤทธิ์ยับยั้งการหลั่งของสารฮิสตามีน (Histamine) ในร่างกาย ที่เป็นสาเหตุของอาการภูมิแพ้ เช่น น้ำมูกไหล น้ำตาไหล ผื่นคัน คัดจมูก จาม ลมพิษ และอาการจากโรคหวัดได้อีกด้วย

Chlorpheniramine จะเข้าไปจับกับตัวรับ H1 ของฮิสตามีน เพื่อขัดขวางการทำงานแบบชั่วคราว ทำให้ร่างกายตอบสนองต่อสารฮีสตามินน้อยลง ส่งผลให้อาการเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ น้ำตาไหล ลมพิษ แน่นหน้าอก หรือผื่นคันจากแมลงต่อย พืช สัตว์ สารเคมี หรือสารก่อภูมิแพ้ต่างๆ บรรเทาลงได้

นอกจากนี้ยาคลอเฟนิรามีนยังออกฤทธิ์ต้านระบบประสาทชนิดโคลิเนอร์จิก (Anticholinergic) ได้อีกด้วย ทำให้ร่างกายรู้สึกผ่อนคลาย ง่วงซึม สามารถช่วยบรรเทาอาการเมารถ เมาเรือ และเมาเครื่องบินอีกได้

ยาแก้แพ้ คลอเฟนิรามีน

ชื่อทางการค้าของยา Chlorpheniramine ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนในประเทศไทย

Chlorpheniramine มีชื่อสารสำคัญว่า คลอเฟนิรามีน มาลีเอต (Chlorpheniramine Maleate) ตัวอย่างชื่อทางการค้าในประเทศไทย เช่น CHLORPHENIRAMINE, CHLORPHENIRAMINE MALEATE, CHLORPHEMINE, CHLORPHEN, CHLOPHE, SEVEN STARS’ CHLORPHEN SYRUP, CHLORTAB (Gray, R และ G), ALLERGIN, FARMARS CPM, PROCEMIN, PHEDAMIN

ประเภทของยา

ยาคลอเฟนิรามีนเป็นยาสามัญประจำบ้าน โดยตัวยาจัดอยู่ในกลุ่มยาต้านฮิสตามีน (Antihistamines) หรือยาแก้แพ้ โดยเป็นยาต้านฮิสทามีนรุ่นแรก (First Generation Antihistamine) ซึ่งส่งผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้ง่วงซึม

รูปแบบของยา

ยา Chlorpheniramine ในปัจจุบัน มีทั้งหมด 3 รูปแบบ ดังนี้

ยา Chlorpheniramine ราคาเท่าไหร่?

ยา Chlorpheniramine เป็นยาที่วางขายตามร้านขายยาทั่วไป สามารถหาซื้อมารับประทานเองได้ด้วยตัวเอง โดยราคาของยาคลอเฟนิรามีนชนิดเม็ดจะอยู่ที่ประมาณ 20-30 บาท ส่วนยาน้ำเชื่อมราคาจะอยู่ที่ประมาณ 40 บาท

ข้อควรระวังก่อนใช้ยา

ผู้ที่สามารถใช้ยา Chlorpheniramine ได้

ผู้ที่ไม่ควรใช้ยา Chlorpheniramine

ผู้ป่วยที่กำลังมีภาวะต่อไปนี้ ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาคลอเฟนิรามีน เพราะอาจเกิดอันตรายต่อร่างกายได้

วิธีใช้ยา Chlorpheniramine

ยา Chlorpheniramine เป็นยาที่สามารถหาซื้อจากร้านขายยาโดยเภสัชกรเพื่อรับประทานเองได้ แต่ในกลุ่มเสี่ยงควรใช้ภายใต้คำแนะนำจากแพทย์เท่านั้น คลอเฟนิรามีนสามารถรับประทานก่อนหรือหลังอาหารก็ได้ โดยมีแนวทางการรับประทานยาโดยทั่วไป ดังนี้

นอกจากนี้หากมีการใช้ยาแก้หวัดตัวอื่นๆ อยู่ ควรตรวจเช็กส่วนผมของยาก่อน เพราะอาจมีตัวยา Chlorpheniramine เหมือนกันได้และจะทำให้ปริมาณยาในร่างกายเกินขนาด รวมถึงในระหว่างที่รับประทานยาแก้แพ้ Chlorpheniramine ให้ดื่มน้ำมากๆ เพราะตัวยาทำให้ปากแห้ง คอแห้งได้

ผลข้างเคียงและอาการแพ้ยา

ผลข้างเคียงทั่วไปของยา

ผลข้างเคียงจากยาที่รุนแรง ควรหยุดยาแล้วไปพบแพทย์

อาการแพ้ยา Chlorpheniramine

ผลข้างเคียง คลอเฟนิรามีน

ยาที่ไม่ควรใช้ร่วมกัน

มียาบางชนิดเมื่อรับประทานร่วมกับยา Chlorpheniramine อาจไปเพิ่มผลข้างเคียงให้ง่วงซึมมากยิ่งขึ้น ส่วนใหญ่จะเป็นยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท ได้แก่ ยานอนหลับ ยาคลายกล้ามเนื้อ ยากดประสาท ยารักษาอาการซึมเศร้า ยากันชักบางชนิด ยาคลายกล้ามเนื้อ และยาแก้แพ้ชนิดอื่นๆ ตัวอย่างยาเช่น

ฉะนั้นแล้ว หากกำลังรับประทานยาตัวอื่นๆ อยู่ก่อนแล้ว โดยเฉพาะกลุ่มยาข้างต้น ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาคลอเฟนิรามีน เพื่อลดโอกาสการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่จะเกิดขึ้น

หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?

ให้รับประทานยา Chlorpheniramine ทันทีที่นึกได้ แต่ถ้านึกขึ้นได้เมื่อใกล้ถึงเวลาของรอบต่อไป ให้รอรับประทานยารอบต่อไปได้เลย ไม่ควรรับประทานคลอเฟนิรามีนเพิ่มเป็น 2 เท่า

หากรับประทานยาเกินขนาดควรทำอย่างไร?

ให้คอยสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด หากมีอาการเหล่านี้ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เช่น ง่วงนอนรุนแรง นอนไม่หลับ สับสน อ่อนเพลีย หูอื้อ สายตาพร่ามัว ปากแห้ง ประสาทหลอน และชัก

การเก็บรักษา

ยาคลอเฟนิรามีนจะต้องได้รับการเก็บรักษาที่เหมาะสม เพื่อรักษาคุณภาพของยาให้คงทน โดยมีวิธีการเก็บยาดังนี

ตอบคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับยา Chlorpheniramine

1. Chlorpheniramine คนท้องกินได้ไหม?

คนท้องสามารถรับประทานยาคลอเฟนิรามีนได้ แต่ต้องอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์เท่านั้น โดยเฉพาะการรับประทานในช่วง 2 สัปดาห์ก่อนคลอด เพราะยาคลอเฟนิรามีนอาจทำอันตรายกับทารกในครรภ์ได้

2. Chlorpheniramine Maleate คืออะไร?

Maleate เป็นเกลืออินทรีย์ของกรดมาเลอิก (Maleic Acid) เนื่องจากร่างกายมนุษย์ไม่สามารถดูดซึมยาส่วนใหญ่ได้โดยตรง ดังนั้นยาต่างๆ จึงต้องถูกทำให้อยู่ในรูปของเกลือเพื่อให้ร่างกายดูดซึมได้ง่าย เช่น ไอบูโพรเฟน ไลซีน (Ibuprofen Lysine), เซทิริซีน ไดไฮโดรคลอไรด์ (Cetirizine Dihydrochloride), แคลเซียมคาร์บอเนต (Calcium Carbonate) เป็นต้น

3. Chlorpheniramine กินแล้วง่วงไหม?

คลอเฟนิรามีนเป็นยาที่ทำให้เกิดอาการง่วงซึม โดยตัวยาสามารถดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือด และออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้ผู้ใช้ยามีอาการง่วงนอนหลังจากที่รับประทานยาเข้าไป

4. Chlorpheniramine กินทุกวันได้ไหม?

คลอเฟนิรามีน เป็นยาที่ค่อนข้างปลอดภัย แต่มักจะใช้เพื่อบรรเทาอาการแพ้ที่เกิดขึ้นในระยะสั้น ไม่ควรรับประทานเองติดต่อกันนานเกิน 7 วัน หากอาการไม่ดีขึ้นแนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยอาการ

5. Chlorpheniramine ซื้อจากเซเว่นหรือร้านสะดวกซื้ออื่นๆ ได้ไหม?

คลอเฟนิรามีนเป็นยาสามัญประจำบ้าน จึงสามารถหาซื้อได้ตามร้านสะดวกซื้อทั่วไป อย่างไรก็ตาม ควรรับประทานยาอย่างระมัดระวัง และศึกษาวิธีใช้ยาตามที่ระบุไว้บนฉลาก

6. Chlorpheniramine 4 mg คืออะไร?

Chlorpheniramine 4 mg คือยาคลอเฟนิรามีนชนิดเม็ดขนาด 4 มิลลิกรัม เป็นขนาดยาแนะนำสำหรับเด็กอายุ 12 ปีขึ้นไปและผู้ใหญ่ โดยควรกิน 1 เม็ดทุก 4-6 ชั่วโมง แต่ไม่เกิน 6 เม็ดต่อวัน

7. ยาแก้แพ้ Histatab คืออะไร? กินแล้วง่วงไหม?

Histatab เป็นชื่อทางการค้าหนึ่งของยาคลอเฟนิรามีน มีฤทธิ์ทำให้ง่วงซึม จึงควรหลีกเลี่ยงการขับขี่ยานยนต์หรือทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรกล